#معرفی_گونه

جیرفتی

 Francolinus pondicerianus

 Grey Francolin

ویژگی‌های ظاهری: طول بدن 33 سانتی‌متر و گستردگی بال‌ها 43 تا 48 سانتی‌متر است. ماکیانی به‌نسبت متوسط جثه با بدن مخطط است. نر و ماده همشکل (نر دارای مهمیز روی تارسوس‌ها) و فاقد تغییرات فصلی هستند. پرنده بالغ تارک سر و پس‌گردن قهوه‌ای، جلو پیشانی و نوار ابرویی خرمایی و چانه و گلوی نخودی دارد. روتنه قهوه‌ای مایل به خاکستری همراه با خطوط خرمایی و صلیب سفیدی در وسط هر یک از پرهای روتنه دیده می‌شود. همچنین نوار «U» شکل سیاه رنگی در بخش بالای سینه دارد. زیرتنه قهوه‌ای روشن همراه با راه‌راه عرضی تیره و حاشیة دم بلوطی است که در پرواز به خوبی نمایان می‌شود. پرندة نابالغ شبیه به بالغ‌ها است ولی سر رنگ‌پریده‌تر و لکة گلویی کمرنگ‌تری دارد.

ویژگی‌های زیستی: زیستگاه‌های باز تا ارتفاع 1000 متر شامل دشت‌های خشک با درختچه‌ها و بوته‌های خاردار، حواشی روستاها و کشتزارها و نیز بستر رودخانه‌های فصلی با درختچه‌های گز را به‌عنوان زیستگاه برمی‌گزیند و از مناطق مرطوب دوری می‌کند. در طول روز به‌صورت جفت، در گروه‌های خانوادگی یا در دسته‌های چهار تا هشت‌تایی در حال تغذیه دیده می‌شود، اما شب‌ها روی درختان کوچک استراحت می‌کند. تمایل چندانی به پرواز ندارد و هنگام احساس خطر به‌سرعت از بوته‌ای به بوته دیگر می‌دود. از بذرها، دانه‌ها، میوه‌های شفت، موریانه‌ها و حشرات تغذیه می‌کند. جوجه‌آوری از اواسط فروردین تا اواسط شهریور آغاز می‌شود. تک همسر است و آشیانه‌اش گودی کم‌عمقی است که آن را زیر بوته‌ها یا در اراضی زراعی بنا می‌کند و درونش را با علوفه و برگ‌ها می‌پوشاند. معمولاً چهار تا هشت تا حداکثر نه تخم بیضی، نخودی کمرنگ و به ابعاد 26 × 34 میلی‌متر می‌گذارد. تفریخ تخم‌ها 18 تا 19 روز طول می‌کشد. جوجه‌ها در بدو تولد پوشیده از کرک، توانمند و برای تغذیه مستقل از والدین هستند. اطلاعات بیشتری درخصوص دورة پرورش جوجه‌ها در دست نیست.

پراکنش و فراوانی: مقیم دشت‌های جنوبی کشور از بندر کنگان در استان بوشهر تا مرز پاکستان است.

منبع: کابلی، م.؛ علی آبادیان، م.؛ توحیدی‌فر، م.؛ هاشمی، ع.، موسوی، س.ب. و روزلار، ک. (1395). اطلس پرندگان ایران. سازمان حفاظت محیط‌زیست، 630 ص.