برسی روند تغییرات کاربری اراضی تالاب پریشان با استفاده از سنجش ‌از دور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی-محیط‎زیست دانشگاه تهران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی-بیابان‎زدایی دانشگاه تهران

چکیده

تغییر کاربری زمین ازجمله نگرانی‌های اصلی محیط‌زیست جهانی به شمار می‌رود. امروزه تصاویر سنجش‌ازدور به‌عنوان جدیدترین اطلاعات جهت مطالعات تغییرات اراضی و تغییرات سطح آب‌ها و تالاب‌ها شناخته‌شده‌اند. در این پژوهش به‌منظور بررسی میزان تغییرات تالاب پریشان و اراضی اطراف آن، داده‌های سنجنده TM  ماهواره‎ی لندست ۵ مربوط به سال‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ تهیه و با استفاده از نرم‌افزار  4.7 ENVI مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند و پس از بررسی‌های کیفی و کنترل تطابق هندسی و تصحیحات موردنیاز عملیات ادغام و پردازش باندها صورت گرفت و درنهایت نقشه‌ کاربری اراضی دو دوره‌ی مورد مطالعه با ضریب کاپا و دقت کلی برای سال 1990  به ترتیب 0.81 و ۸۳٫۲۱  و برای سال 2000 به ترتیب 0.86 و ۸۷٫۴۳  و درصد به دست آمد، که نشان دهنده‎ دقت قابل قبول این تحقیق در بررسی تغییرات کاربری اراضی می­باشد. نتایج حاصله افزایش به ترتیب ۲۵ و ۱۰ درصدی آب تالاب و پوشش‌های طبیعی اطراف آن در سال ۲۰۰۰ نسبت به سال ۱۹۹۰ را نشان می‎دهد که خود به دلیل ریزش‌های مناسب جوی (  280.3 میلیمتر در سال 1990و 358 میلیمتر در سال 2000) و کاهش ۶ درصدی کشاورزی است که این امر منجر به کاهش بهره‌برداری از آب تالاب و تعرض به اراضی اطراف آن می‌باشد. همچنین رشد جمعیت و افزایش ۳۶ درصدی مناطق مسکونی با کاهش کشاورزی، به دلیل تغییر در شغل و رویه معیشتی مردم و اتکای آن‌ها به منابع دیگر و در کل موجب بهبود وضعیت دریاچه در سال 2000 نسبت به سال 1990 می‌باشد.

چکیده تصویری

برسی روند تغییرات کاربری اراضی تالاب پریشان با استفاده از سنجش ‌از دور

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the process of land use change in Parishan wetland by using measurements

نویسندگان [English]

  • Javad Chak 1
  • Mohsen Mohseni 2
1 University of Tehran
2 University of Tehran

تغییر کاربری زمین ازجمله نگرانی‌های اصلی محیط‌زیست جهانی به شمار می‌رود. امروزه تصاویر سنجش‌ازدور به‌عنوان جدیدترین اطلاعات جهت مطالعات تغییرات اراضی و تغییرات سطح آب‌ها و تالاب‌ها شناخته‌شده‌اند. در این پژوهش به‌منظور بررسی میزان تغییرات تالاب پریشان و اراضی اطراف آن، داده‌های سنجنده TM  ماهواره‎ی لندست ۵ مربوط به سال‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ تهیه و با استفاده از نرم‌افزار  4.7 ENVI مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند و پس از بررسی‌های کیفی و کنترل تطابق هندسی و تصحیحات موردنیاز عملیات ادغام و پردازش باندها صورت گرفت و درنهایت نقشه‌ کاربری اراضی دو دوره‌ی مورد مطالعه با ضریب کاپا و دقت کلی برای سال 1990  به ترتیب 0.81 و ۸۳٫۲۱  و برای سال 2000 به ترتیب 0.86 و ۸۷٫۴۳  و درصد به دست آمد، که نشان دهنده‎ دقت قابل قبول این تحقیق در بررسی تغییرات کاربری اراضی می­باشد. نتایج حاصله افزایش به ترتیب ۲۵ و ۱۰ درصدی آب تالاب و پوشش‌های طبیعی اطراف آن در سال ۲۰۰۰ نسبت به سال ۱۹۹۰ را نشان می‎دهد که خود به دلیل ریزش‌های مناسب جوی (  280.3 میلیمتر در سال 1990و 358 میلیمتر در سال 2000) و کاهش ۶ درصدی کشاورزی است که این امر منجر به کاهش بهره‌برداری از آب تالاب و تعرض به اراضی اطراف آن می‌باشد. همچنین رشد جمعیت و افزایش ۳۶ درصدی مناطق مسکونی با کاهش کشاورزی، به دلیل تغییر در شغل و رویه معیشتی مردم و اتکای آن‌ها به منابع دیگر و در کل موجب بهبود وضعیت دریاچه در سال 2000 نسبت به سال 1990 می‌باشد.