ارزیابی توان اکولوژیکی محدوده مطالعاتی اهر ورزقان به منظور استقرار کاربری مرتعداری به روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

کارشناسی ارشد محیط زیست (ارزیابی و آمایش سرزمین) دانشگاه پیام نور (مرکز تهران شرق)

چکیده

در فرآیند برنامه ­ریزی محیط، حفظ تعادل اکولوژیک بر اساس ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین مورد توجه قرار می ­گیرد چنین روندی به عنوان شیوه­ ای مناسب در بهره برداری و مدیریت سرزمین تلقی می­ گردد. توسعه و حفظ توازن اکولوژیک نیز زمانی محقق خواهد شد که از سرزمین به تناسب قابلیت ­ها و توانمندی­ های آن استفاده گردد. با این هدف مناسب ­ترین و مطلوب­‌ترین پهنه‌­های اکولوژیکی محدوده مطالعاتی اهر- ورزقان برای کاربری مرتعداری مشخص شده است. برای انجام این کار، از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است. پس از تهیه و تکمیل پرسشنامه دلفی توسط متخصصان مرتبط با موضوع، وزن دهی نسبی و نهایی معیارها با استفاده از نرم افزار Expert choice انجام شد. سپس لایه­‌های اطلاعاتی مورد نظر که شامل پارامتر­های اکولوژیکی شیب، جهت، ارتفاع، پوشش گیاهی، تراکم پوشش گیاهی، خاک‌شناسی، شدت فرسایش، زمین شناسی، سنگ شناسی است تهیه و در محیط  نرم افزار  Arc GISوارد گردید. نتایج حاصل از وزن دهی نهایی لایه­ ها و تلفیق اطلاعات در نرم افزار نشان می ­دهد که از کل 64/216880 هکتار مساحت محدوده مطالعاتی 25 درصد دارای سطح توانمندی خوب، 18 درصد دارای سطح توانمندی متوسط برای کاربری مرتعداری و 57 درصد نیز دارای توان ضعیف برای این‌گونه توسعه است.

چکیده تصویری

ارزیابی توان اکولوژیکی محدوده مطالعاتی اهر ورزقان به منظور استقرار کاربری مرتعداری به روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)

کلیدواژه‌ها

موضوعات


در فرآیند برنامه ­ریزی محیط، حفظ تعادل اکولوژیک بر اساس ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین مورد توجه قرار می ­گیرد چنین روندی به عنوان شیوه­ ای مناسب در بهره برداری و مدیریت سرزمین تلقی می­ گردد. توسعه و حفظ توازن اکولوژیک نیز زمانی محقق خواهد شد که از سرزمین به تناسب قابلیت ­ها و توانمندی­ های آن استفاده گردد. با این هدف مناسب ­ترین و مطلوب­‌ترین پهنه‌­های اکولوژیکی محدوده مطالعاتی اهر- ورزقان برای کاربری مرتعداری مشخص شده است. برای انجام این کار، از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است. پس از تهیه و تکمیل پرسشنامه دلفی توسط متخصصان مرتبط با موضوع، وزن دهی نسبی و نهایی معیارها با استفاده از نرم افزار Expert choice انجام شد. سپس لایه­‌های اطلاعاتی مورد نظر که شامل پارامتر­های اکولوژیکی شیب، جهت، ارتفاع، پوشش گیاهی، تراکم پوشش گیاهی، خاک‌شناسی، شدت فرسایش، زمین شناسی، سنگ شناسی است تهیه و در محیط  نرم افزار  Arc GISوارد گردید. نتایج حاصل از وزن دهی نهایی لایه­ ها و تلفیق اطلاعات در نرم افزار نشان می ­دهد که از کل 64/216880 هکتار مساحت محدوده مطالعاتی 25 درصد دارای سطح توانمندی خوب، 18 درصد دارای سطح توانمندی متوسط برای کاربری مرتعداری و 57 درصد نیز دارای توان ضعیف برای این‌گونه توسعه است.